نیمی از جمعیت جهان، برنج را به عنوان یک غذای اصلی در وعده های غذایی خود مصرف می کنند. در ایران نیز، بخش مهمی از سفره های ایرانی را انواع برنج ایرانی تشکیل می دهد.

آیا شما با انواع برنج ایرانی آشنایی دارید؟ تفاوت میان هر نوع برنج را با نوع دیگر در چه مولفه هایی می دانید؟

بعضی از افراد حساسیت بیشتری نسبت به برنج مصرفی خود دارند و به همین علت، آشنایی زیادی با انواع برنج ایرانی دارند. این افراد به راحتی از روی طعم و بوی برنج می توانند نوع آن را تشخیص دهند.

عطر و طعم و کیفیت انواع برنج ایرانی با یکدیگر متفاوت است. برای اینکه بتوانید بهترین برنج مورد نظر خود را خریداری کنید، باید آشنایی حداقلی با انواع برنج داشته باشید. همچنین آشنایی با ویژگی های برنج مرغوب و با کیفیت موجب می شود تا محصول مناسب و سالم تری را برای سفره غذای خانواده مهیا کنید.

ملاک های متعددی برای تشخیص برنج باکیفیت وجود دارد. ما در این مقاله به شما کمک می کنیم تا اطلاعات بیشتری درباره انواع برنج ایرانی کسب کنید.

انواع برنج ایرانی

برنج طارم

یکی از معروف ترین انواع برنج ایرانی که حتما نام آن را در بازار شنیده اید، برنج طارم است. برنج طارم انواع مختلفی دارد که هم گیلانی ها و هم مازندرانی ها و گلستانی ها به کاشت آن مشغول هستند.

کیفیت برنج طارم به اندازه ای است که پای آن را به سفره های کشورهای دیگر نیز باز کرده است. عطر خوش و کیفیت این برنج بعد از پخت نیز تا چند ساعت حفظ می شود.

یکی از انواع برنج طارم، برنج طارم دیلمانی است. این نوع برنج طارم، بیشتر توسط اهالی غرب مازندران کشت می شود و این بخش از شمال کشور برای کشت این نوع برنج مناسب تر است.

برنج طارم دیلمانی از انواع برنج ایرانی است که بعد از پخت قد می کشد. این نوع برنج هنگام خرید و قبل از پخت حدود 8 میلی متر می باشد و بعد از پخت بیش از 9 میلی متر خواهد شد.

نوع دیگری از برنج طارم، برنج سنگ طارم است. این برنج نیز از کیفیت پخت زیادی برخوردار است و عطر آن تمام اهالی محل را باخبر خواهد کرد. برنج سنگ طارم به دلیل خوشمزگی و بوی خوش در شمار بهترین برنج های ایرانی قرار گرفته است.

یکی دیگر از برنج های خوب خانواده طارم، که علاوه بر قد بلند، طعم و بوی خوش زیادی دارد، برنج موسی طارم می باشد. قد این برنج بعد از پخت از 8 میلی متر به حدود 13 میلی متر خواهد رسید.

برنج طارم رشتی یکی از انواع برنج ایرانی است که پیشنهاد می کنیم حتما برای خرید به آن فکر کنید. عطر خوش این برنج به گونه ای است که اگر فقط همین برنج را سر سفره بگذارید، نیازی به خوراکی جانبی سر سفره نخواهید داشت. قلمی بودن و ترکیب قشنگ این نوع برنج در دیس غذا، زیبایی خاصی به سفره شما بخشیده و بهترین گزینه برای مهمانی های رسمی شما است.

از انواع دیگر برنج طارم، می توان به برنج اهلی طارم، برنج طارم امیری، برنج طارم سنگ جو و … اشاره کرد.

برنج هاشمی

در سال 1364 آقای یوسف هاشمی، نوعی از برنج را کشف و کشت کرد که به تولید انبوه رسید و با نام خودش معروف شد.

این نوع برنج نیز در هنگام پخت نسبتا خوب قد می کشد و از انواع برنج ایرانی است که سالم تر رشد کرده و سفارش می شود.

اما علت سالم تر بودن این برنج چیست؟ این برنج بخاطر ساقه باریک و ساختاری که دارد، امکان وجود کرم ساقه خوار دور و بر خود را کم کرده است. طبیعتا برنجی که کرم و آفت کمتری داشته باشد، نیاز به سم کمتری دارد. همین استفاده کمتر از سم، باعث سالم تر شدن برنج در هنگام رشد شده است.

برنج هاشمی از کیفیت مناسبی برخوردار بوده و طعم خوبی دارد. همچنین این نوع برنج از نظر قیمت مقرون به صرفه تر می باشد. برنج هاشمی نیز دارای دو نوع نیم دانه و شکسته می باشد.

برنج نیم دانه هاشمی به دلیل اینکه بعد از پخت زیاد قد نمی کشد، برای مهمانی های رسمی مناسب به نظر نمی رسد. این نوع برنج بیشتر مناسب پخت انواع برنج دمی، شیربرنج یا ته چین می باشد.

برنج شکسته هاشمی نیز از الک کردن دانه های کامل برنج به دست می آید.

برنج صدری

برنج صدری یکی از انواع برنج ایرانی است که در استان گیلان کشت می شود. از این نوع برنج به خاطر قد خوبی که بعد از پخت می کشد و ظاهر زیبای درون دیس، می توان در مهمانی ها استفاده کرد.

برنج صدری دارای رنگ سفید مایل به کرم است که اگر یک مشت از آن را در دستانتان بمالید، چربی آن را حس خواهید کرد. انواع برنج صدری به طور خلاصه شامل این موارد می شوند:

برنج صدری دم سیاه درجه یک: این نوع برنج یکی از بهترین انواع برنج ایرانی به شمار می رود. از ویژگی های این نوع برنج صدری، بوی خوش، قد مناسب و طعم لذیذ آن می باشد.

برنج صدری دودی: از بین انواع برنج های صدری، نوع دم سیاه آن را می توان به شکل دودی تولید کرد. طبیعتا این عامل موجب افزایش قیمت برنج خواهد شد. به خاطر داشته باشید که برنج دودی باب سلیقه همه افراد نمی باشد.

برنج صدری حسن سرایی؛ این برنج نیز با وجود قد خوبی که می کشد اما نسبت به برنج دم سیاه و دودی از کیفیت پایین تری برخوردار است. طبیعتا قیمت آن نیز ارزان تر خواهد بود.

برنج صدری دم زرد؛ این نوع برنج از نظر مزه، طعمی شبیه برنج صدری حسن سرایی دارد. این نوع برنج صدری نیز با وجود اینکه از انواع برنج ایرانی کشیده و قد بلند می باشد، اما از نظر عطر به پای صدری دم سیاه نمی رسد و ارزان تر نیز می باشد.

برنج علی کاظمی

برنج علی کاظمی نیز مانند برنج هاشمی، توسط یکی از کشاورزان شمالی در فومن کشف و کشت شد. این نوع برنج بیشتر در خطه گیلان کشت می شود.

برنج علی کاظمی همچون برنج طارم از برنج هایی هستند که آن ها را به عنوان بهترین برنج ایرانی به شما پیشنهاد می کنیم.

برنج علی کاظمی از نظر کیفیت از بهترین انواع برنج ایرانی به شمار می رود و طعم و عطر فوق العاده آن قطعا میهمانان را مدهوش خواهد کرد.

برنج قهوه ای گلستان

این نوع برنج همانطور که از نامش پیداست، به رنگ قهوه ای بوده و بیشتر در نواحی استان گلستان کشت می شود. این نوع برنج یک لایه بیشتر از برنج های سفید بر روی خود دارد و طبیعتا نسبت به برنج سفید به زمان پخت بیشتری نیاز دارد.

معمولا افرادی از این نوع برنج استفاده می کنند که به سالم بودن رژیم غذایی خود حساسیت و توجه بیشتری دارند. از بین انواع برنج ایرانی، برنج قهوه ای با داشتن مواد معدنی مفید و ویتامین های مختلف، خاصیت غذایی بسیار زیادی را دارا می باشد.

برنج شیرودی

اگر برنج ها را از نظر کیفیت به سه دسته کیفیت بالا، متوسط و پایین تقسیم کنیم، برنج شیرودی جزء دسته متوسط ها قرار می گیرد. این نوع از انواع برنج ایرانی دارای طعم و رنگ مطلوبی است و از نظر قیمت نیز مقرون به صرفه می باشد.

برنج شیرودی از نظر کشیدگی خوب به نظر رسیده و پس از پخت بلندتر شده و ظاهر خوبی پیدا می کند.

بهترین برنج ایرانی

انواع برنج ایرانی از نظر کیفیت و قیمت با یکدیگر تفاوت های زیادی دارند. برخی کارشناسان، به بررسی تفاوت برخی از این برنج ها از نظر کیفیت و ارزش غذایی پرداخته اند.

به طور کلی اگر بخواهیم چند نمونه از بهترین برنج های ایرانی را به شما معرفی کنیم، به برنج هاشمی، سنگ طارم و علی کاظمی اشاره خواهیم کرد.

همچنین گاهی برنج ها در بازار به صورت مخلوط عرضه می شوند. بیشتر مردم به اشتباه تصور  می کنند که این برنج ها بعد از برداشت با یکدیگر مخلوط می شوند. اما واقعیت این است که این برنج ها در مرحله کشت با یکدیگر مخلوط شده و کشت این محصولات به صورت مخلوط می باشد.

بهترین نوع برنج مخلوط، از ترکیب برنج سنگ طارم با برنج هاشمی حاصل می شود که به اصطلاح به آن طارمی هاشمی گفته می شود. این نوع برنج ها از قدیمی ترین و مرغوب ترین انواع برنج ایرانی به شمار می روند و طرفداران زیادی نیز دارند.

قیمت برنج ایرانی

قیمت برنج ایرانی به عوامل مختلفی وابسته است و نمی توان گفت یک نوع از برنج در همه جا دارای قیمت یکسان است. مثلا ممکن است یک نوع از برنج در دو ناحیه مختلف به خاطر اختلاف کیفیت دارای قیمت های مختلفی باشند.

عوامل موثر در تعیین قیمت ایرانی را می توان به چند دسته تقسیم کرد، که به اختصار برای شما توضیح می دهیم:

1- عرضه و تقاضا

این عامل، یکی از مهم ترین عوامل در تعیین قیمت برنج ایرانی است. در فصل برداشت برنج که ماه های مرداد و شهریور است، عرضه برنج افزایش یافته و قیمت برنج کاهش می یابد. در حالی که در ایامی مانند ماه های آخر سال و ایام نزدیک به عید، تقاضا برای برنج افزایش یافته و درنتیجه قیمت برنج افزایش می یابد.

2- نوع و رقم برنج

یکی دیگر از مهم ترین عوامل در تعیین قیمت برنج ایرانی، نوع و ارقام برنج هاست. برنج هایی که جزء ارقام کم محصول می باشند، به دلیل برداشت محصول کمتر در هر هکتار، از قیمت بالاتری نسبت به ارقام پرمحصول برخوردار هستند.

برنج صدری دم سیاه، هاشمی و طارم از برنج های کم محصول هستند که از قیمت بالاتری دارند. در بین این سه برنج نیز، برنج دم سیاه نیز گران ترین برنج ایرانی به شمار می رود.

3- منطقه کشت محصول

بذر یک برنج یکسان، در دو منطقه متفاوت، برنج هایی با کیفیت متفاوت را حاصل می کند. این موضوع به دلیل اختلاف آب و هوا، اختلاف نوع خاک مناطق، و همچنین زاویه و میزان تابش آفتاب به منطقه می باشد.

به طور کلی در شمال تهران دو شهر آستانه و فریدون کنار از مناطقی هستند که برنج آنها زبانزد و معروف می باشد.

4- ارگانیک بودن

هرچند ارگانیک بودن از استانداردهایی است که کمتر محصولی در ایران آن را رعایت می کند؛ اما به هرحال کشاورزانی که از در کشت برنج خود، از سموم شیمیایی استفاده نمی کنند قیمت بالاتری برای آن تعیین می کنند.

این موضوع به این دلیل است که وقتی از سموم شیمیایی در کشت برنج استفاده نشود، میزان برداشت محصول کمتر می شود.

5- بوجاری و بوجاری نشدن برنج

بعد از فرآوری برنج در کارخانه، بین 10 الی 20 درصد دانه شکسته در آن یافت می شود. برای برخی افراد یکدست بودن برنج تفاوتی ندارد، اما برخی افراد نیز هستند که دوست دارند برنج آنها یکدست بوده و جلوه بهتری برای میهمان داشته باشد.

برای جدا کردن برنج های شکسته از برنج های کامل، بعد از فرآوری برنج آن را در کارخانه وارد الک می کنند تا بوجار شود. بسته به میزان جداسازی دانه های شکسته از برنج، قیمت برنج افزایش می یابد.

برخی افراد برنج نیم دانه را با مقداری برنج کامل مخلوط می کنند. این نوع برنج اصطلاحا به برنج سرلاشه معروف است و برای استفاده شخصی گزینه بسیار مناسبی است. برنج سرلاشه هم دارای ظاهر نسبتا مناسبی است و هم از قیمت مناسب تری نسبت به برنج بوجار شده برخوردار است.

6- محل عرضه و تعداد واسطه ها

محل عرضه برنج از عوامل تاثیرگذار در تعیین قیمت برنج است. به طور مثال یک فروشگاه در محله برخوردار و مرفه نشین، به واسطه اجاره بالا و قدرت خرید بالای مردم آن منطقه معمولا برنج را با قیمت بیشتری نسبت به فروشگاهی در محله کم برخوردار عرضه می کند.

همچنین تعداد واسطه ها در عرضه محصول، تاثیر بسزایی در قیمت آن محصول دارد. هنگامی که برنج از یک سوپر مارکت در شهرستان به فروش می رسد، چندین واسطه بین تولید کننده و خریدار وجود دارد.

در ارزانسرا این امکان برای مردم فراهم شده تا با کاهش تعداد واسطه ها، برنج با کیفیت و قیمت مطلوب به دست مشتری برسد.

7- بسته بندی

در عرضه تمامی محصولات، بسته بندی روی قیمت آن کالا تاثیرگذار است. در بسته بندی های انواع برنج ایرانی، گونی های پلاستیکی دارای کمترین قیمت می باشند. این در حالی است که گونی های کنفی از قیمت بالاتری برخوردار هستند.

حرف آخر

با وجود تمام عوامل موثر که در تعیین قیمت برنج ایرانی موثر است، همانطور که قبلا گفته شد یک نوع بذر برنج، در دو منطقه دارای کیفیت متفاوتی است.

پس پیشنهاد ما به شما این است که قبل از خرید هر نوع برنجی، ابتدا یک نمونه از آن خریداری کرده و طبخ کنید. اگر مورد پسندتان واقع شد، سپس  خرید اصلی خود را با میزانی که نیاز دارید انجام دهید.

شما نیز اگر اطلاعات بهتری درباره انواع برنج ایرانی دارید، در اختیار ما قرار داده تا با استفاده از تجربیات شما، بهترین محصولات را در اختیارتان قرار دهیم.