لبنیات و فواید مصرف آن را هرگز نمی توان نادیده گرفت و این دسته از مواد غذایی جایگاه بسیار مهمی در هرم غذایی ما انسان ها دارند. لبنیات از ارزش غذایی بالایی برخودار هستند و می توان گفت تنها گروه از مواد غذایی اند که بخش بزرگی از نیازهای بدن را تامین می کنند.
مصرف لبنیات برای تمامی گروه های سنی ضروری است و مواد مغذی موجود در این محصولات، تاثیر بسیار زیادی در حفظ سلامتی بدن دارد. تحقیقات نشان داده افرادی که لبنیات را در رژیم غذایی خود در نظر می گیرند، نسبت به سایر مردم از ابتلا به بیماری های قلبی، فشار خون، سرطان روده بزرگ در امان هستند.
علاوه بر این افرادی که به منظور کاهش وزن، رژیم های غذایی کاهش کالری دارند، استفاده از لبنیات تاثیر بسیار زیادی در مدیریت وزن آنها می تواند داشته باشد. تحقیقات نشانه داده که شیر باعث احساس سیری شده و کمک می کند تا بهتر وزن خود را مدیریت کنید. همچنین ورزشکارانی که قصد افزایش حجم توده های عضلانی خود را دارند، پروتئین های موجود در محصولات لبنی کمک بسیار زیادی به آنها خواهد کرد.
خرید لبنیات از سوپرمارکت اینترنتی ارزانسرا
شیر
شیر که همان ماده اصلی تشکیل دهنده لبنیات است به تنهایی یک غذای کامل محسوب شده و املاح و ویتامین های موجود در آن نقش بسیار مهمی در رشد و حفظ سلامتی انسان دارد.
چربی موجود در شیر، اسیدهای چرب ضروری و مورد نیاز بدن را در خود جای داده است. پروتئین های شیر مقادیر قابل توجهی از اسیدهای آمینه مورد نیاز بدن را تامین کرده و منبع مهم تامین پروتئین بدن انسان است. همچنین کلسیم موجود در شیر به گونه ای است که با مصرف 3 تا 4 واحد از آن، تقریبا تمامی نیاز روزانه بدن به کلسیم برآورده می شود.
پنیر
ارزش پروتئینی پنیر کمتر از شیر است اما معمولا از کلسیم بیشتری برخوردار است، تا جایی که می توان گفت کلسیم موجود در 30 الی 45 گرم پنیر (به اندازه یک قوطی کبریت)، با یک لیوان شیر برابری می کند.
پنیر ها با توجه به انواع مختلفی که دارند، میزان آب موجود در آنها متفاوت بوده و به همین علت درصد انرژی، کلسیم و سایر مواد مغذی آنها با یکدیگر یکسان نیست. برای مثال 50-40 گرم پنیر سنتی، به اندازه یک لیوان شیر انرژی دارد.
با وجود اینکه در گذشته آب پنیر را استفاده نکرده و بیرون می ریختند، امروزه ثابت شده که بهترین کیفیت پروتئین در آب پنیر است. به همین علت آن را خشک کرده و در مصارف گوناگون از جمله پروتئین های بدنسازی یا مکمل های چاقی و لاغری و یا برای استفاده بیماران بدحال در بخش آی سی یو به کار می برند.
خامه
چربی موجود در خامه چیزی حدود 20 درصد است. از آنجا که هر گرم چربی مصرفی، 9 کیلوکالری انرژی به بدن انسان می رساند، بنابراین 100 گرم خامه چیزی در حدود 180 کیلوکالری از انرژی بدن انسان را تامین می کند. لازم به ذکر است که ما در اینجا تنها انرژی مربوط به چربی موجود در خامه را ذکر کردیم، در حالی که قند و پروتئین موجود در خامه نیز بخش دیگری از انرژی بدن را تامین می کنند.
کشک
کشک منبع خوبی برای پروتئین محسوب شده و برعکس خامه از چربی پایین و پروتئین بالا برخوردار است. چربی موجود در شیر در روش های صنعتی – سنتی کاملا گرفته شده و سایر مواد آن حرارت می بینند تا خشک شوند. می توان گفت که کشک خشک در حدود 70 درصد پروتئین مرغوب در خود جای داده و کشک تازه نیز با توجه به میزان آب موجود در آن، از پروتئین کمتری برخوردار است.
ضرورت مصرف لبنیات
لبنیات سرشار از انواع ویتامین مانند ویتامین آ، ویتامین دی و ب12 بوده و مواد معدنی مورد نیاز بدن از جمله پروتئین، کلسیم، فسفر، کربوهیدرات ها، پتاسیم و… به میزان خوبی تامین می کنند. وجود این مواد مغذی در لبنیات از ارزش غذایی بالای آن حکایت می کند تا جایی که نقش مهم محصولات لبنی در رشد کودکان و نوجوانان را نمی توان نادیده گرفت .
بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO)، مصرف لبنیات همچون شیر، ماست و پنیر موجب کاهش خطر ابتلا به انواع بیماری ها از جمله بیماری های قلبی، فشار خون بالا، دیابت نوع2، سکته مغزی، سرطان روده و سندروم متابولیک می شود. در ادامه به برخی از فواید مصرف لبنیات برای سلامتی بدن اشاره خواهیم کرد.
سلامت استخوان ها
حفظ سلامتی و استحکام استخوان ها در تمامی دوران زندگی از کودکی تا بزرگسالی بسیار اهمیت دارد. استخوان، بافت زنده ای است که دائما در حال تجدید بوده و تغییر سبک زندگی در هر سنی می تواند در سلامت استخوان ها تاثیر گذاشته و خطر ابتلا به پوکی استخوان را کم یا زیاد کند.
برای جلوگیری از این بیماری و داشتن استخوان های قوی، باید به طور روزانه از ویتامین دی و مواد غذایی سرشار از کلسیم استفاده کرد. بهترین گزینه برای تامین کلسیم مورد نیاز استخوان، لبنیات مانند شیر، ماست و پنیر است.
سلامت دندان ها
حتما تاکنون متوجه شده اید که تنها با رعایت بهداشت دهان و دندان نمی توان از دندان های سالمی برخوردار بود و تغذیه سالم نیز یکی از عوامل دستیابی به سلامت دندان است. لبنیات به دلیل برخورداری از ترکیب شگفت انگیزی از مواد مغذی ضد پوسیدگی مانند فسفر، کلسیم، پروتئین و کازئین، نقش بسیار مهمی در سلامتی دندان دارند.
توصیه انجمن دندانپزشکی استرالیا به مردم این است که پس از مصرف غذا یا نوشیدنی های حاوی قند، قطعه کوچکی از پنیر بخورید تا از دندان های شما محافظت کرده و خطر پوسیدگی آنها کاهش پیدا کند.
سلامت سیستم گوارش
برخی از مواد غذایی تخمیر شده مانند ماست، حاوی باکتری های مفید روده یعنی پروبیوتیک هستند. این باکتری ها موجب بهبود عملکرد دستگاه گوارش و درنتیجه سلامت سیستم ایمنی بدن می شوند. به همین علت مصرفی میزان درستی از لبنیات حاوی پروبیوتیک نقش مهمی در سلامتی بدن دارد. محصولات لبنی مانند ماست از رایج ترین منابع تامین پروبیوتیک هستند.
مدیریت وزن بدن
براساس نتایج به دست آمده از مطالعات مختلف، مصرف روزانه حداقل سه وعده از لبنیات مانند شیر، ماست و یا پنیر، به میزان قابل توجهی در کاهش وزن از طریق رژیم غذایی کمک می کند. مصرف این مواد غذایی باعث می شود که این افراد میزان چربی بیشتری از دست داده و دور کمر کوچکتری داشته باشند.
سخن پایانی
برخورداری از یک سبک زندگی سالم و رژیم غذایی مناسب، می تواند موجب کاهش خطر ابتلا به بیماری های خطرناک و افزایش طول عمر انسان ها شود. در این میان، لبنیات با خواص موجود در خود نقش بسیار مهمی در این زمینه ایفا می کنند.
افرادی که به دلایل مختلف محصولات لبنی را از رژیم غذایی خود حذف می کنند باید به این نکته توجه داشته باشند که لبنیات حاوی مواد مغذی کلیدی و مهم هستند که یافتن آنها در مواد غذایی دیگر کاری دشوار است.
به نظر شما محصولات لبنی، از نظر ارزش غذایی چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟ مثلا شیر چه تفاوتی از نظر ارزش غذایی با ماست دارد؟